Category: Reading Corner
Bằng sự vận động tay chân, chúng ta có thể thay đổi thế giới bên ngoài và nhận thức sự thay đổi đó bằng tai, mắt và da. Đối với trẻ em, quá trình suy nghĩ sáng tạo, vẽ một cái gì đó rồi chơi say mê với nó là niềm vui tuyệt với không gì sánh bằng. Đó là một phần gắn liền với bản chất con người, một sinh vật có tính văn hoá.
Tác giả Akiyoshi Torii trong cuốn Đọc vị trẻ qua nét vẽ (thực hành) nhấn mạnh rằng tranh của trẻ em và tranh người lớn là khác nhau. Người lớn có thể chiêm ngưỡng những bức tranh hoạ sĩ hay coi vẽ tranh là sở thích nhưng trẻ thì khác, việc người lớn xem và đánh giá bức tranh của trẻ theo quan điêm cách nhìn như tranh do người lớn vẽ là hoàn toàn không nên.
Lịch sử nhân loại đã đạt được bước tiến vĩ đại khi chuyển từ người nguyên thuỷ sang người văn minh. Cũng như vây, chỉ cần một khoảng thời gian rất ngắn, khoảng 3-4 năm kể từ lúc sinh ra, trẻ em có sự phát triển đáng kinh ngạc. Dấu vết đó có thể nhìn thấy qua bức vẽ của trẻ. Giống như loài khỉ, trẻ bắt đầu với những nét vẽ nguệch ngoạc như đường thằng, hình tròn, sau đó trẻ có thể vẽ bức tranh có ý nghĩa về mặt nội dung. Dần dẫn mở rộng vốn từ vựng thì trẻ có thể vẽ bằng sự tưởng tượng. Do đó, người lớn cần có phương pháp phù hợp để trẻ vẽ tranh đúng tuổi, không nên dạy trẻ vẽ theo hình mẫu, đừng quá chú ý đến màu sắc hình dạng trong tranh trẻ để suy đoán tính cách, hãy để trẻ được lấm bẩn. Vẽ tranh là dùng bút chì hoặc một dụng cụ nào đó để làm bẩn giấy vẽ màu trắng, làm bẩn tóc, quần áo, mặt mũi. Những bà mẹ có thói quen sạch sẽ, trong lúc nuôi dạy trẻ nếu trẻ nghịch ngơm, lấm bẩn thì cũng đừng cảm thấy bế tắc mà hãy nhắm mắt làm ngơ.
Hãy dạy trẻ chơi với nước và cát. Nước và cát là đồ chơi quan trọng nhất với giai đoạn ấu thơ và hãy tạo ra những kỷ niệm vui cho bé.
Giai đoạn 1 tuổi:
Đối với trẻ 1 tuổi, vẽ tranh là dấu vết của sự cử động bàn tay, nó không phải là hoạt động tinh thần mà là kết quả sơ khai của đôi tay. TRẻ cố gắng xoay, đánh, đẩy, thả uốn cong các đồ chơi tiếp xúc, xu hướng ấn, chọ trên giấy
Tầm 1 tuổi rưỡi, do chuyển động qua lại của bàn tay, nét vẽ của trẻ giai đoạn này rất nguệch ngoạc. Với trục là khuyủ tay, bàn tay di chuyển sang trái, phải thành hình cầu vồng hoặc bán nguyệt.
Sau 1 tuổi rưỡi, từ vòng tròn lớn nguệch ngoạc, trẻ vẽ những vòng tròn nhỏ, vòng tròn đã khép lại, cử động bàn tay đã có thay đổi.
Trong giai đoạn này cần chú ý hãy đưa cho trẻ bất kỳ màu sắc nào, hãy cho trẻ màu nào trẻ thích, bút chì đậm, mặt sau tờ lịch để cho trẻ nghịch. Hãy để trẻ tự do sáng tạo những nét vẽ nguệch ngoạc của mình, đừng dạy trẻ theo hình mẫu, dạy chữ.
Giai đoạn 2 tuổi
Giai đoạn này cử động của tay có sự dõi theo của mắt, trẻ có thể dùng ngôn từ đơn giản để vẽ tranh, trẻ có thể cầm nhón được. Lúc này trẻ có thể vừa chú ý bằng mắt, vừa vẽ đường thẳng bằng bút chì màu, vẽ vòng tròn khép lại. Khi trẻ khoảng 2 tuổi 2 tháng đến 2 tuổi 4 tháng trẻ vẽ duy nhất một loại nét vẽ, một đường khởi đầu và kết thúc. Hoặc vẽ ngược lại về nơ bát đầu nét vẽ. Việc đóng vòng tròn là hoạt động không chỉ của tay mà còn của mắt.
Trẻ 2,5 tuổi có thể bắt đầu gắn ý nghĩa vào tranh, manh nha xuất hiện trẻ muốn làm gì. Trẻ càng giàu trí tưởng tượng thì càng có khả năng gán nhiều ý nghĩa khác nhau vào một đường tròn duy nhất. Tuy nhiên giai đoạn này trẻ vẫn chưa thể vẽ những hình như khuôn mặt, không thể vẽ giống những vật mà trẻ được cho xem. Do đó đừng bắt trẻ phải vẽ theo hình mẫu.
Giai đoạn 3 tuổi:
Trẻ vẽ và gắn ý nghĩa cho tranh ngay từ khi bắt đầu vẽ và có sự thay đổi trong tranh vẽ con người. Người lớn vẫn chưa nên dạy trẻ những kiểu hình mẫu như búp bê, xe hơi, khuôn mặt. Hãy hỏi và lắng nghe nội dung các bức vẽ tranh với rất nhiều vòng tròn và đường kẻ của trẻ.
Giai đoạn này tay trẻ cử động theo những gì mình định vẽ nhưng chất lượng các ý nghĩ gắn cho sẽ có sự thay đổi. Ví dụ khi 2 tuổi trẻ nói “Đó là bánh Dango” và người lớn phủ nhận “không phải bánh Dango, có lẽ là bánh bao” có thể trẻ sẽ phản ứng nói lại là “nói dối, không đúng”. Tuy nhiên đến 3 tuổi nếu ngay tự đầu trẻ muốn vẽ bánh Dango nhưng bị mẹ nói là bánh mì thì trẻ sẽ cảm thấy chán nản.
Vẽ mang tính hình thức, theo mẫu 
Vẽ vòng tròn khép kín tuyệt đẹp 
Vẽ theo chủ nghĩa tượng trưng 
Sau 3 tuổi rưỡi, trẻ trò chuyện bằng rất nhiều kiểu vẽ hình tròn. Trẻ ở lứa tuổi này thường thích chơi đóng vai như bác sỹ, siêu nhân, bà nội trợ. Lúc này trẻ sẽ tràn đầy tự tin “mình có thể làm được” và đây là giai đoạn phạm trù đối lập như lớn nhỏ, bản thân và ngừoi khác cũng sẽ thay đổi. Trẻ sẽ ám chỉ vòng tròn này là bố, vòng này là mẹ, vòng này là ngôi nhà, to nhỏ khác nhau. Do đó, đây là mầm mống việc sử dụng tranh như một phương thức biểu hiện mà những loại động vật không thể bắt chước được. Những bức tranh ở độ tuổi này mang tính tượng trưng, gọi là “chủ nghĩa tượng trưng”. Bố mẹ đừng chỉ ra lỗi sai một cách gay gắt hoặc bắt trẻ ghi nhớ chẳng hạn không vẽ tai, tay chân…Hãy toàn tâm lắng nghe nội dung bức vẽ của trẻ và hài lòng với tiến bộ trẻ đạt được.
Giai đoạn 4 tuổi
Cuối cùng trẻ có thể vẽ được hình dạng, trẻ bắt đầu vẽ bằng sự tưởng tượng. Các bộ phận vẽ người bắt đầu xuất hiện và trẻ chỉ vẽ những bức tranh sắp xếp đồ vật một cách vô trật tự, kiểu liệt kê. Tuy nhiên sự thay đổi trong việc vẽ bộ phận con người từ phần đầu sau đó đến chân, rồi cả hai chân thể hiện quá trình phát triển khả năng nhận thức của trẻ. Trong giai đoạn này ép trẻ vẽ thứ này thứ khác sẽ làm mất niềm vui được tìm hiểu và nhận thức cảu trẻ, gây tác động xấu đến nhận thức các sự vật.
Khi 4 tuổi, trẻ có thể vẽ theo chủ đề được gợi ý như “con muốn vẽ bố không?” hay “Con định vẽ mẹ à”, dù vật không ở trước mắt nhưng trẻ có thể vẽ bằng những hình dung trong đầu. Trẻ có ấn tượng mạnh mẽ với chi tiết gì thì sẽ vẽ chi tiết đó to lên.
Sau 4,5 tuổi những bức tranh rời rạc giống như liệt kê hình vẽ. Các bức vẽ lặp đi lặp lại hoặc đơn giản kiểu liệt kê. Bố mẹ hãy thử lắng nghe một cách cẩn thận câu chuyện của trẻ có thể sẽ kết nối được suy nghĩ trẻ.
Giai đoạn 5 tuổi
Thay vì vẽ theo những gì đã thấy, đã trải nghiệm, trẻ chỉ vẽ những gì mình quan tâm trong giai đoạn này. Tranh vẽ bắt đầu xuất hiện đường cơ sở gắn trật tự cho mọi sự vật, hiện tượng. Trẻ có thể vẽ tranh bằng cách tưởng tượng các câu chuyện đã được nghe. Bố mẹ hãy hỏi về các mối quan hệ trong tranh, đừng nói với trẻ “hình vẽ này trông buồn cười thế”.
Giai đoạn này trẻ có thể nắm bắt được những đặc trưng và hình dạng của vật. Ở 4 tuổi trẻ có thể phân biệt rõ tính câhts hoặc hình dạng của sự vật, hiện tượng. Tre có thể hiểu đó là con chó, chim bồ câu những không nhận thức được mối quan hệ giữa những gì mình muốn vẽ, biểu hiện của trẻ chỉ vẽ những thứ mình ấn tượng. HÌnh ảnh người mặc quần áo, tranh phục chưa thuộc ấn tượng của trẻ. Lên 5 tuổi trẻ hiêu rõ hơn bản chất vốn có của sự vật, tuy chưa thể vẽ chính xác mối quan hệ sự vật hiện tượng nên vẽ tuỳ hứng. Có thể nói đặc trưng nổi bật trong tranh vẽ trẻ từ 4-8 tuổi là vẽ theo những thứ mình thích, không theo những gì mình thấy. Tác giả Akiiyoshi Torii goi đó là “chủ nghĩa hiện thực có tính trí tuệ”.
Sau 5 tuổi rưỡi đến gần 6 tuổi, trẻ quan tâm đến mối quan hệ các sự vật hơn, tranh vẽ bắt đầu có đường cơ sở, tính 2 chiều nên dù đó là nhà hay biển thì chúng ta có thể nhìn thấy được. Đây gọi là phương pháp vẽ xuyên thấu. Do đó từ 2,5 đến 5 tuổi thì tốt nhất chúng ta nên hỏi “Đang làm gì, ai thế, đây là ở đâu” ngoài ra bố mẹ nên tạo điều kiện để đời sống trẻ phong phú hơn. Giai đoạn này trẻ cũng thích tô màu, do đó hãy cho trẻ bút chì đen và bộ bút chì màu.
Giai đoạn 6 tuổi
Trẻ sử dụng đường cơ sở để phân rõ giới hạn sự vật, tách moi vật theo trật tự không gian và bé có thể hoàn thành bức vẽ mô phỏng mặc dù bé chưa nhìn thấy bao giờ. Năng lực trừu tượng hoá, mô phỏng hoá sự vật, sự việc như thế này cũng là nền tảng cho việc viết văn sau này của trẻ. Tuyệt đối đừng bắt trẻ vẽ theo những gì mẹ nói.
Giai đoạn 7 – 8 tuổi
Đường cơ sở sẽ thay đổi, là đường ngang hoặc đường chân trời. Hình ảnh con người được vẽ theo sự phân chia 3 góc độ: phía trước, bên cạnh và phía sau. Giai đoạn này bức vẽ của trẻ trở nên cóys nghĩa khi có người xem nên bố mẹ hãy để ý đến nỗi lòng của trẻ và cẩn thận hơn khi xem tranh.
Giai đoạn này trẻ có thể vẽ cử động của người theo hướng từ bên cạnh.
Giai đoạn 9 tuổi
Trẻ có thể vẽ được những bức tranh như những gì mình đã thấy. Niềm say mê của trẻ sẽ trở thành sức mạnh to lớn để trẻ phát triển khả năng vẽ phác hoạ. Khi đó người lớn không cần làm những việc vô ích như ra tay can thiệp hoặc nói xen vào. Từ 9 tuổi thì bức tranh của trẻ đã là bức tranh của người lớn bởi sự thay đổi rõ trong cách vẽ. Từ 4-8 tuổi tranh vẽ ở giai đoạn “chủ nghĩa hiện thực trí tuệ” vẽ như những gì mình biết thì từ tuổi tranh của trẻ sẽ có khuynh hướng thay đổi giống như người lớn goi là “Chủ nghĩa hiện thực thị giác” như nhà nghiên cứu người Pháp Georges Henri Luquet đã nói.
Để nuôi dưỡng con người, đặc biệt là trẻ em những hoạt động có tính chất “gặp gỡ” tiếp xúc đầu tiên như vẽ tranh là điều cần thiết. Nhờ ngôn ngữ tượng hình cúa những hoạt động tạo hình làm ra một vật gì đó hoặc vẽ tranh mà năng lực tưởng tượng, phán đoán, suy nghĩ của trẻ được rèn luyện, góp phần hoàn thiện con người thông minh.
Tóm tắt nội dung Đọc vị trẻ qua nét vẽ (Lý thuyết và thực hành) của tác giả Akiyoshi Torii, 2016 dịch giả Hồ Phương, NXB Lao động, ThaiHa books
Đọc vị trẻ qua nét vẽ của tác giả Akiyoshi Torii là cuốn sách hiếm hoi viết về vấn đề giáo dục nghệ thuật vẽ tranh cho trẻ em được dịch sang Tiếng Việt. Nếu bất kỳ bố mẹ nào đọc qua cuốn sách này thì chắc hẳn sẽ có cái nhìn thấu hiểu và tôn trọng sự phát triển của bé qua những bức tranh bé vẽ và cũng sẽ thay đổi suy nghĩ và cách tiếp cận về việc cho bé học vẽ tranh theo đúng độ tuổi.
Trong cuộc đời của một con người, giai đoạn mẫu giáo hay giai đoạn thiếu niên chính là thời kỳ mà khả năng sáng tạo phát triển mạnh mẽ nhất. Tác giả gọi đó là thời kỳ thích ứng với nghệ thuật. Trẻ con mỗi ngày đều sống trong vui vẻ, đầy tính sáng tạo và tình cảm nên hoàn toàn thoải mái, tự do trong việc thực hiện hoạt động nghệ thuật. Chính vì vậy, nếu chẳng may do cách giáo dục mà những em ở lứa tuổi mẫu giáo không thể vẽ tranh thì khả năng nghệ thuật của các em không thể khai hoa nở nhụy ngay trong giai đoạn quý giá này. Cuốn sách cũng đã làm rõ các vấn đề phụ huynh thường mắc phải liên quan đến vấn đề dạy nghệ thuật cho bé và phân tích đặc trưng trong tranh vẽ của trẻ ở độ tuổi ấu thơ (từ 1 tuổi đến 9 tuổi).
Có những đặc điểm khác nhau giữa tranh người lớn và tranh trẻ con và cách tiếp cận để giúp trẻ vẽ tranh được tác giả mô tả như sau:
- Tranh của lứa tuổi nhi đồng thuộc kiểu “tranh phải hỏi thì mới hiểu được ý nghĩa“. Nhà tâm lý Piaget đã từng nói đặc trưng trong cách suy nghĩ của trẻ ở thời kỳ mẫu giáo chính là tính duy kỷ. Khi vẽ tranh, trẻ không hề quan tâm người xem muốn gì, suy nghĩ gì, chỉ đơn giản là thoả mãn bản thân. Giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, việc trẻ vẽ tranh sẽ kéo theo sự hoạt động của tai và mắt, do đó chỉ bao gồm nét vẽ nguệch ngoạc, không hiểu trẻ vẽ gì. Từ 3 tuổi rưỡi đến 4 tuổi, trẻ có thể vận dụng đa dạng ngôn từ, đồng thời biết cách thể hiện được hình dáng của sự vật hiện tượng. Tuy nhiên khác với người lớn, trẻ giai đoạn này sẽ không vẽ lại đúng như những gì mình thấy mà vẽ theo cách hiểu của mình một cách tượng trưng. Chỉ khi trẻ 9 đến 10 tuổi thì trẻ mới ó nhận thức giống như người lớn về không gian Euclide. Do đó tranh của trẻ độ tuổi này là để hỏi hơn là ngắm.
- Vẽ tranh đối với trẻ không đơn giản chỉ là sở thích: đối với người lớn thì vẽ thuộc phạm trù sở thích tuy nhiên đối với trẻ con thì vẽ tranh không chỉ đơn giản là sở thích mà đó là một nội dung học tập cần phải có trong quá trình phát triển.
- Vẽ tranh là một hình thức lao động cần thiết trong quá trình phát triển của trẻ em.
- Trẻ mẫu giáo thể hiện qua tranh vẽ chứ chưa biết thể hiện bằng chữ viết. Người lớn có nhiều cách để thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của bản thân nhưng đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo tranh vẽ là cách thể hiện duy nhất để ghi lại tình cảm và suy nghĩ bên trong của một đứa trẻ
- Tính cách của trẻ được phản ánh qua tranh vẽ: Trẻ mẫu giáo thường say mê chơi trò vẽ tranh hàng ngày, sự miệt mài đó giống như một nghệ sỹ thực thụ vậy. Tuy nhiên tranh của người lớn chứa đựng trách nhiệm phải đáp ứng nhu cầu xã hội, không đáp ứng được sẽ không thế bán được. Ngược lại tranh của trẻ em luôn giữ được nét trong sáng thuần tuý cái gọi là “nghệ thuật chơi với cái đẹp” đơn giản là chúng vẽ tranh từ niềm vui, duy trì sự tự do của bản thân, giải phóng mình khỏi những tính toán. Do đó việc bóp méo tranh của trẻ em sẽ gây ảnh hưởng to lớn, thậm chí là bóp méo sự phát triển về mặt tính cách của chúng.
- Không nên đánh giá tranh của trẻ vẽ xấu hay đẹp, giống hay là không giống. Người lớn càng không nên cố gắng phân tích nét vẽ, màu sắc tầm tuổi này của bé để đánh giá tính cách của một đứa trẻ. Điều đó trở nên vô nghĩa bởi vì các bức tranh nguệch ngoạc của trẻ cũng giống như tâm trạng lúc khóc lúc cười mà trẻ muốn thể hiện. Vẽ tranh cho phép trẻ thoả mãn được việc thể hiện cảm xúc niềm vui được biểu hiện của trẻ.
- Bố mẹ cần hiểu rằng mỗi đứa trẻ đều có thể vẽ bởi vẽ là một khả năng tự nhiên của trẻ cần được thể hiện hay khám phá trong quá trình phát triển. Khả năng vẽ của trẻ sẽ phát triển tương ứng với từng độ tuổi do đó điều người lớn cần làm là tạo ra một môi trường cho trẻ có khả năng khám phá, biểu hiện nó một cách tự nhiên, thích thú nhất, không làm phiền hay bắt trẻ phải theo cách vẽ của người lớn
- Tuổi thích hợp nhất để vẽ tranh màu là sau 6 tuổi bởi vì lúc đó trẻ đã có khái niệm về hình không gian. Trước đó đừng dạy trẻ vẽ hình mẫu, các phương pháp vẽ, kỹ thuật vẽ bởi đứa trẻ sẽ không thể vẽ được bức tranh thể hiện đúng với sự phát triển về tâm lý và vận động của chúng.
Ngày nay, do phải chạy đua theo một nền giáo dục ăn xổi, ở thì nên phần lớn các bà mẹ đều vô tình mắc phải những lối mòn tư duy khi dạy con vẽ tranh, không ít người mang suy nghĩ sai lầm rằng giáo dục nghệ thuật là dạy cho trẻ em cách vẽ tranh người lớn. Các bố mẹ thường có tâm lý muốn con mình có thể nhanh chóng vẽ được những bức tranh hoa lá, chim cá, ô tô để không tự ti, xấu hổ trước “con nhà người ta”, đặt kỳ vọng quá cao về năng lực vẽ tranh của trẻ. Để đạt được mục đích đó, người lớn bắt đầu dạy, hay đúng hơn là ngồi nhét cho trẻ những kỹ thuật vẽ tranh và hoàn toàn quên đi các bổ trợ khác như năng lực vận động, khả năng ngôn ngữ, cảm xúc hay tính xã hội. Lối mòn trong tư duy giáo dục này còn lan rộng sang quá trình giáo dục các năng lực khác như tiếng Anh, toán học. Thực tế không ít bà mẹ bỏ tiền mua sách vở, dụng cụ học tập về ép con học ngay ừ thủa lên 3. Điều này chẳng mang lại lợi ích gì ngoài việc tạo cho đứa trẻ những rối loạn thần kinh chức năng, cô đơn lạc lõng ngay trong chính gia đình mình. Do đó, bố mẹ cần nắm rõ các giai đoạn phát triển, thay đổi quan điểm giáo dục của mình để nâng cao kỹ năng một cách đồng đều và tương trợ nhau.
Xem phần ghi chú Đọc vị trẻ qua nét vẽ (P2) về các giai đoạn phát triển vẽ tranh của trẻ
Dịch “鼓励孩子的哲学兴趣” của tác giả Chu Quốc Bình, tuyển tập tản văn “善良。丰富。高贵”， 2010.
Ở một góc độ nào đó, trẻ con đều là những nhà triết học từ khi mới sinh ra. Tất nhiên những đứa trẻ không biết khái niệm thế nào là triết học nhưng bộ óc trẻ thơ lúc nào cũng sôi nổi đặt ra các câu hỏi về thế giới xung quanh chính là bản chất chân chính của triết học. Tôi tin rằng trên mặt bằng chung, trẻ con có hứng thú với các vấn đề triết học hơn nhiều so với người lớn. Điều này một phần do từ thủa ấu nhi cho đến khi thiếu niên chính là giai đoạn bắt đầu xuất hiện nhận thức lý tính và dần dần phát triển đến thời kỳ trưởng thành, giai đoạn này trẻ luôn luôn có sự tò mò tối đa, đòi hỏi học tập những cái mới cao nhất. Mặt khác, trong đôi mắt trẻ thế giới hiện ra hoàn toàn mới mẻ, trong mỗi giai đoạn này, bản thân sự phát triển cũng chính là không ngừng tìm thấy những điều mới mẻ trong cuộc sống, nhìn nhận cuộc sống ở các góc độ mới, khiến cho đứa trẻ càng bối rối và thích thú, càng khiến chúng lúng túng và suy nghĩ. Gốc của triết học chính là sự nghiên cứu sâu xa về bản chất của thế giới và cuộc sống, giai đoạn trẻ thơ hay niên thiếu chính là thời kỳ xuất hiện các cơ hội nghiên cứu đẹp nhất này.
Thế nhưng, đại đa số mỗi người đều lớn lên theo tuổi tác và dựa vào kinh nghiệm, ai cũng từng có những niềm vui triết học tự sinh này nhưng đã mơ hồ mất dần đi. Tuổi tác đã khiến cho những tiểu triết gia biến thành một người tầm thường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này do môi trường những người sống xung quanh đứa trẻ và người nhà hay thầy cô cũng cần phải có trách nhiệm. Theo ý kiến của tôi, đối với các vấn đề mang tính triết học mà đứa trẻ nêu ra, người lớn thường có ba cách xử lý như sau: một là thờ ơ không để tâm, cho rằng các câu hỏi của trẻ không cần thiết phải lý giải, hai là giáo huấn một cách thô bạo rằng trẻ không cần suy nghĩ vớ vẩn, ba là qua loa có lệ bằng những câu trả lời đơn giản cho xong. Trong con mắt của người lớn, việc suy nghĩ lý giải về thế giới và con người rất mơ hồ, cảm thấy vô ích bởi chỉ có bài vở, thi cử, công việc tốt trong tương lai mới là điều chính yếu của cuộc sống. Trong môi trường chạy theo những cái lợi trước mắt, niềm vui triết học của những đứa trẻ không những không được khích lệ mà còn nhanh chóng bị dập tắt đi.
Triết học rốt cuộc hữu dụng hay vô ích？Vấn đề then chốt trả lời câu hỏi trên chính là xem xét ích lợi của triết học từ góc độ nào. Nếu như bạn muốn đánh giá trên kết quả thi cử giỏi, tìm được công việc tốt, kiếm được nhiều tiền thì triết học không mang lại những lợi ích như vậy. Tuy nhiên nếu bạn hy vọng đứa trẻ của mình thành một con người chân chính ưu tú thì triết học chính là hữu dụng nhất. Tất cả những nhân vật ưu tú của lịch sử nhân loại không kể trong bất cứ lĩnh vực nào đều phải là con người có những tư tưởng lớn lao và cách lý giải độc đáo của bản thân về nhân sinh và thế giới. Những người chỉ có trí khôn vặt mà không có một trí tuệ lớn thì tự cổ chí kim chưa thấy một người nào làm nên đại sự.
Do vây, nếu như bạn thực sự yêu những đứa trẻ, quan tâm đến tương lai của chúng thì xin hãy để tầm nhìn của bản thân xa hơn một chút. Không những không được làm tổn thương niềm hứng thú triết học tự nhiên của mỗi đứa trẻ mà còn phải bảo vệ và khích lệ phát triển nó. Phương pháp khích lệ tốt nhất đó chính là cùng với đứa trẻ thảo luận các vấn đề trẻ quan tâm. Về bản chất, bất kỳ vấn đề triết học chân chính nào đều không có một đáp án mang tính tiêu chuẩn. Điều đáng trân trọng nhất chính là quá trình bản thân phát hiện ra các vấn đề và nghiên cứu sâu về chúng, nó giúp cho chúng ta luôn duy trì một thái độ sôi nổi hứng thú nghiên cứu về bản chất của các vấn đề đó.
Về phương diện này ai trong chúng ta đều cần phải có một trình độ cơ bản nhất định. Trên thực tế, những cuốn sách mang tính nền tảng không những phù hợp cho trẻ con đọc mà còn phù hợp với người lớn và trẻ em, giáo viên và học sinh cùng nhau đọc. Đứng từ góc độ chuyên môn, người lớn cần thiết phải có kiến thức nền tảng, nếu không thì sẽ không thể trở thành phụ huynh hay giáo viên ưu tú được. Điều này có khó lắm không?
50 bài học giáo dục trẻ từ người mẹ có ba con trai theo học Stanford (Phần 1)
Có 15 loại sức mạnh muốn tặng cho trẻ, gồm có:
1. Trí lực: cho trẻ xem nhiều, nghe nhiều, tiếp xúc nhiều, gặp gỡ nhiều người, gia tăng khớp thần kinh não bộ. Đối với trẻ nhỏ có một điểm rất quan trọng, cố gắng trải nghiệm nhiều, kích thích nhiều ngũ cảm vì giai đoạn này chính là lúc gia tăng kết nối khớp thần kinh (synapse). Về cơ bản số lượng tế bào não đều như nhau nhưng khớp thần kinh liên kết các tế bào thần kinh của mỗi người khác nhau. Số lượng khớp thần kinh càng nhiều, đại não càng vận đông nhanh. Giữa những người làm giáo dục có một nhận thức chung rằng trải nghiệm nhiều trước ba tuổi thì trước sáu tuổi có thể thuận lợi tham gia các hoạt động tập thể, trước tám tuổi nâng cao IQ chuẩn bị cho giai đoạn dậy thì. Đó là vì trước tám tuổi là thời gian sinh ra nhiều khớp thần kinh nhất. Sau 8 tuổi các khớp thần kinh không dùng tới sẽ bị biến mất. Bắt đầu từ thời điểm đó việc cá nhân thích hay ghét cái gì, sở trường hay sở đoản đã được xác lập.
2. Khả năng đọc hiểu: Muốn trẻ con thích học hành việc đầu tiên chính là khiến chúng yêu thích đọc sách. Nhật bản là quốc gia xuất bản nhiều loại sách tranh ảnh phong phú nhất thế giới. Trước khi các con biết ngóc đầu tôi đã bắt đầu đọc sách tranh cho các con nghe. Cũng không cần biết các con có hiểu hay không, mỗi lần có thời gian tôi đều nằm xuống, mở sách ra đọc cho chúng nghe. Ban đầu các con chỉ mở mắt nhìn theo, không lâu sau sẽ cười khi thấy cùng một bức tranh, hoặc tỏ vẻ muốn tôi nhanh chóng lật mở sách. Từ sớm tôi đã dạy cho con bảng chữ cái Hiragana, nên khoảng ba tuổi các con bắt đầu có thể tự đọc sách tranh. Từ khi các con được 5 tuổi, hầu như tôi đã đọc hết các sách văn học thiếu nhi cho các con nghe và thường xuyên dẫn con tới các thư viện. Con trai lớn rất thích các tác phẩm phi hư cấu, sách về vĩ nhân, khoa học tự nhiên như “Nhật ký côn trùng Fabre”, “Seton động vật ký”. Con trai thứ hai thích đọc văn học giả tưởng như Moby Dick, Tom Sawyer…
3. Khả năng tập trung: không có sự tập trung, bất cứ việc gì cũng không thể hoàn thành với hiệu suất cao được. Những đứa trẻ có thể tập trung tinh thần, có thể phát huy hết năng lực tập trung trong thời gian ngắn và dành được kết quả tốt. Để nâng cao sự tập trung cho con, tôi cùng các con chơi rất nhiều trò chơi. Tiến hành một số hoạt động trong thời gian dài, cần nhẫn nại sẽ nâng cao được khả năng tâp trung.
4. Khả năng tưởng tượng: kể cho trẻ nghe các câu chuyện hư cấu mình tự sáng tác, để khả năng tưởng tượng của trẻ vận hành hết tốc độ. Trong nhà tôi có một thói quen buổi tối trước khi đi ngủ tôi thường kể một số câu chuyện hư cấu do mình tự sáng tác cho các con nghe. Bắt đầu từ khi con trai lớn được hai tuổi, thói quen này kéo dài được hơn 10 năm. Câu chuyện tôi sáng tác tên là “Cuộc mạo hiểm của chú chim cánh cụt“, đó là một câu chuyện không có kết thúc. Tại sao chúng ta phải tự nghĩ truyện nhỉ? Một trong những lý do đó là muốn tạo ra ký ức thuộc về riêng chúng ta. Những câu chuyện chỉ nhà tôi mới có là một cách thể hiện tình yêu của cha mẹ. Một lý do khác là hy vọng thông qua câu chuyện được tận tai nghe có thể phát triển khả năng tưởng tượng của chúng.
5. Khả năng thấu hiểu xuyên quốc gia: thông qua việc chúc mừng ngày lễ truyền thống của các nơi trên thế giới, trẻ sẽ cảm nhận được sự đặc sắc của các nền văn hoá khác nhau. Ở nhà, tôi sẽ cố gắng cùng nhau mừng ngày lễ truyền thống các nước như Tết dương, tết âm, lập xuân, lễ tình nhân, ngày con gái, lễ phục sinh, tết thiếu nhi, Tết đoan ngọ, ngày của mẹ, ngày của cha, trung thu, halloween, lễ Tạ ơn, giáng sinh…Hồi nhỏ có những trải nghiệm tuyệt với như vậy thì lớn lên sẽ trở thành những hồi ức tuyệt vời.
6. Khả năng học tập: học điều mới mẻ là mang đến bữa tiệc thình soạn cho đại não. Hãy không ngừng mang tới cho trẻ những thông tin mới mẻ và thú vị nhé. Trước khi đi học, tôi hi vọng các con đích thân được trải nghiệm niềm vui học hành. Đầu tiên cách làm của tôi là cho các con vừa chơi vừa ghi nhớ chữ cái. Chữ Hiragana trong tiếng Nhật dễ nhớ nhất, trên tờ giấy B4, viết một chữ a thật to sau đó vẽ một con kiến nhỏ bên dưới. Tôi vừa xem vừa dạy chữ “Chữ này chính là chữ a trong chữ ant…
7. Có sức khỏe tốt: để đề phòng tăng đường huyết, tôi chưa bao giờ cho con uống đồ ngọt. Thực dục (giáo dục ẩm thực: dạy ăn đúng cách) có liên quan tới sự phát triển cơ thể trí lực và tình cảm của trẻ. Tôi đem lý thuyết liệu pháp ẩm thực Trung Quốc học được từ mẹ tôi áp dụng thực tế trong gia đình nhỏ của mình. Đầu tiên tôi quan sát tỉ mỉ thể chất của ba con trai, sau đó cho các con ăn thực phẩm phù hợp với thể chất từng người. Thể chất chia làm ba nhóm: nhiệt hàn (chỉ nóng trong người hoặc có tính lạnh), thực hư (tích lại cơ thể quá nhiều hoặc cơ thể bị suy nhược), táo ẩm (dễ bị khô hoặc bị phù thũng. Trong liệu pháp ẩm thực, ăn uống bổ sung các thực phẩm cơ thể còn thiếu là điều cơ bản nhất. Các loại đồ uống có hàm lượng đường cao sẽ khiến cho cơ thể trẻ có phản ứng tăng đường huyết. Trong thời gian ngắn chỉ số đường huyết cao, insulin tiết ra nhiều lượng đường bị phân giải khiến trẻ có tâm trạng vui vẻ, tinh thần háo hức nhưng lượng đường biến mất ngay lập tức, cơ thể vì muốn tiếp tục giữ trạng thái cao hứng sẽ muốn nhiều đường hơn nữa. Đó chính là nguyên nhân trẻ béo phì do hấp thụ quá nhiều đường. Dần dần việc tiết insulin của 1 số trẻ bị rối loạn, cuối cùng sẽ mắc bệnh tiểu đường.
8. Khả năng phán đoán: đặt câu hỏi cho trẻ, để trẻ nắm được tình hình đưa ra lựa chọn, khiến trẻ có thể suy nghĩ độc lập. Từ khi con còn nhỏ, tôi thường xuyên đặt câu hỏi cho các con. Ví dụ khi mua bánh gato, tôi sẽ cố ý hỏi “Mua vị nào được nhỉ? Mẹ không biết chọn”. Nếu con đáp “Con không biết” tôi sẽ hỏi tiếp” Trước đây mình mua vị socola rồi phải không? Lần trước nữa mình đã mua vị dâu tây. Hôm nay mua vị nào nhỉ?” cứ như vậy, cơ bản các con sẽ đưa ra ý kiến của mình. Chỉ đơn thuần là tán thành hoặc phản đối ý kiến của người lớn thì không thể bồi dưỡng khả năng suy nghĩ độc lập của trẻ được. Cho dù có phiền phức hơn nữa cũng nên thường xuyên đặt câu hỏi cho con, cung cấp dữ liệu cho con suy nghĩ.
9. Khả năng đặt câu hỏi: Nếu đứa trẻ thường xuyên đặt câu hỏi có suy nghĩ chu toàn, có thể nhận được nhiều tri thức hơn. Tôi thường xuyên dặn dò các con trai của mình “Nếu có điều gì không hiểu, bất luận là cái gì đi nữa thì nhất định phải đặt câu hỏi nhé”. Bởi ngại ngùng nên không hỏi là điều đáng tiếc nhất. Trong trường học cũng có một số giáo viên khiến người khác có cảm giác họ không cso thời gian rỗi để trả lời những câu hỏi thừa thãi. Gặp phải những tình huống như vậy thì tôi sẽ nói với các con: lúc này con hãy viết ra những câu không hiểu ra, sau đó hỏi giáo viên khác, hoặc hỏi bạn bè, hỏi mẹ hoặc bản thân tự tra cứu trên mạng. Khi không thể đưa ra câu trả lời rõ ràng tôi sẽ nghiêm túc nói với các con “Mẹ cũng không rõ lắm, hay là chúng ta cùng suy nghĩ nhé”
10. Khả năng lắng nghe, trình bày ý kiến: để trẻ con tham gia vào cuộc trò chuyện, bồi dưỡng khả năng lắng nghe, giao tiếp. Các con sẽ đưa ra những suy nghĩ thú vị và tự do của riêng trẻ con, có lúc tôi cũng thảo luận với các con một cách say sưa. Những đứa trẻ có khả năng lắng nghe đầu óc sẽ trở nên thông minh hơn. Vậy nên rèn luỵện như thế nào, bước đầu tiên đừng chỉ tiến hành trò chuyện giữa những người lớn với nhau, hãy để trẻ tham gia vào.
11. Khả năng cảm nhận quan sát: mẹ con cùng nhau làm báo cáo ngày hôm nay, trẻ sẽ dần trở nên thận trọng và chú ý hơn. Tôi nghĩ mỗi bậc cha mẹ đều có chung một nguyện vọng, đó chính là muốn biết trong một ngày của con mình đã xảy ra những chuyện gì. Nhưng trong đa số tình huống, trẻ đều không muốn chủ động nhắc đến. Vì thế tôi vẫn luôn duy trì hành động tự báo cáo một ngày của mình với con trước. Ví dụ như hôm nay mẹ đến đài truyền hình, trong chương trình có giới thiệu dâu tây rất là ngon, mẹ mang về một ít… Cứ như vậy các con cũng sẽ kể cho tôi nghe câu chuyện có ấn tượng sâu sắc nhất xảy ra trong một ngày của mình. Bồi dưỡng loại cảm giác này sẽ rất hữu ích cho việc viết văn hoặc là khi cần phải biểu đạt bản thân sau này.
12. Khả năng cười: Người không hài hước thì trông sẽ không ung dung. Trong quá trình nuôi dạy con cái, tôi hy vọng con mình đừng quên mất “sự hài hước”, hãy mang đến cho con thật nhiều nụ cười rạng ngời, để chúng thực sự cảm nhận được cuộc sống này thật tuyệt vời, mỗi ngày đều thật vui. Như cải biên bài hát, ghi âm lại giọng hát kỳ quái, kể các mẩu chuyện cười. Buổi tối quây quần bên bàn ăn nhất định phải tắt ti vi đi, vừa ăn cơm, vừa cùng nhau báo cáo lịch trình. Ở nước Mỹ, một người không có tính hài hước thường sẽ bị đánh giá là một người không có nội tâm ung dung.
13. Khả năng kiềm chế: Trước khi vào cấp ba là thời kỳ đại não phát triển mạnh, không nên để chúng sa đà vào những thứ có tính phụ thuộc cao như trò chơi điện tử hoặc truyện tranh. Tôi muốn ưu tiên để con chơi những trò chơi phát huy trí tưởng tượng hơn, đọc nhiều sách vở phát huy trí tưởng tượng hơn, vận động toàn thân nhiều hơn. Trong thời kỳ đại não phát triển then chốt, tôi không muốn con tôi chỉ thiên về một phương thức sử dụng đại não. Truyện tranh là do hình vẽ và chữ viết cấu thành, chỉ có đọc sách có chữ viết trẻ mới phát huy hết mức trí tưởng tượng, sau đo sáng tạo ra một thế giới mới trong trí não của mình. Mặt khác, tuy truyện tranh là một văn hoá rất tuyệt vời nhưng trước sau gì nó vẫn thiên về sức hút cụ thể của hội hoạ. Cá nhân tôi cho rằng, đối với trẻ mà nói, đọc sách có thể rèn luyện phát triển trí tưởng tượng nhiều hơn đọc truyện tranh.
14. Khả năng tuỳ cơ ứng biến: mỗi ngày đều sống một cách linh hoạt và cân bằng, sẽ kích hoạt trí não của trẻ. Tôi thường nghe thấy lúc còn nhỏ phải cố định thời gian ngủ sớm dậy sớm, học tập cũng cần cố định thì mới có thể nuôi dưỡng được thói quen sinh hoạt và thói quen học tâp. Nhưng tôi chưa bao giờ chú trọng việc này, đều xem tình hình sức khoẻ của con, Học tập không phải cứ hết bài tập là xong chuyện mà là học cả đời. Ví dụ như, tại sao mưa lại rơi? khi học nguyên lý về mưa, nếu như bên ngoài có mưa tôi sẽ bảo các con bỏ bài vở xuống, mặc áo mưa và ủng chạy ra ngoài đi. Tiếp đó, thử nghe tiếng mưa rơi trên mặt đất, nhảy múa trong hồ nước nhỏ, cuốn sạch trơn lá rụng ở nắp cống, tìm xem có ốc sên trong công viên không… Không biết vì sao vừa về đến nhà là trẻ có hứng thú sâu đậm với mưa, chúng lật giở tấm bản đồ lượng mưa trên thế giới, xem ảnh của những khu vực khô hạn, trong đầu óc trẻ toàn là kiến thức liên quan đến mưa. Tôi cảm thấy như thế mới là học tập.
15. Khả năng nghi vấn: trong lòng có nghi vấn dẫn đến việc nảy sinh suy nghĩ mới, phát hiện mới. Xã hội hiện nay các loại phương tiện tuyên truyền nhiều vô kể. Một lượng lớn các thông tin ồ ạt chảy vào đầu, nếu hết thảy đều tin theo thì sẽ không có cách gì hiểu được thế giới thực sự, sẽ lầm lẫn thể nào là chân thức. Tôi luôn dạy các con mình không nên chỉ tin vào một bài báo, phải cố gắng chỉnh lý tin tức, nhìn nhận sự việc ở nhiều góc độ.
Nguồn trích: 50 bài học giáo dục từ người mẹ có 3 con trai theo học Stanford – Tác giả: Trần Mỹ Linh, dịch giả: Thuý Trang, NXB Phụ nữ, Công ty văn hoá Pingbooks, 2018
50 bài học giáo dục từ người mẹ có 3 con trai theo học Stanford (Phần 2)
Giáo dục là món quà đẹp nhất mà bố mẹ dành tặng cho con cái
~ Trần Mỹ Linh~ Ca sỹ, nhà văn viết tuỳ bút, tiến sỹ giáo dục học
Trần Mỹ Linh sinh năm 1955 tại Hồng Công, cô là một ca sỹ nổi tiếng khắp Hồng Công, Đài Loan, Đông Nam Á những năm 60 và những năm 70 cô ra mắt tại Nhật Bản với ca khúc “Hoa ngu mỹ nhân”. Trần Mỹ Linh theo học chuyên ngành quốc tế học đại học Sophia Nhật Bản, tốt nghiệp chuyên ngành tâm lý trẻ em đại học Toronto Canada và năm 1993 cô dành được danh hiệu tiến sỹ giáo dục học của Đại Học Stanford. Năm 2015, nối tiếp anh cả, anh hai, con trai thứ 3 của cô cũng được nhận vào trường đại học Stanford và trở thành đề tài bàn luận sôi nổi thời bấy giờ. Trong cuốn sách “50 bài học giáo dục từ người mẹ có ba con trai theo học Stanford”, Trần Mỹ Linh đã ghi chép lại 8 giác ngộ khi là phụ huynh, 11 mục tiêu giáo dục, 15 loại sức mạnh muón tặng cho con, 9 phương pháp bồi dưỡng đứa trẻ hiếu học và 6 gợi ý ứng phó với con trẻ trong thời kỳ dậy thì. Đây cũng là đúc rút kinh nghiệm, quan điểm sống của Trần Mỹ Linh khi cô từ bỏ con đường nghệ thuật ca sỹ thần tượng của mình vào những năm 70 – 80 và tham gia nhiều hoạt động từ thiện, giáo dục.
1. Phụ huynh chịu tất cả trách nhiệm giáo dục. Việc hình thành nhân cách không thể cứ vứt cho nhà trường rồi không quan tâm nữa. Trường học và giáo viên chỉ là người hỗ trợ quan trong trong việc giáo dục con cái. Cấp một, cấp hai dạy đọc viết, tính toán, cấp ba dạy đại học dạy kiến thức chuyên nghiệp cần thiết trong xã hội nhưng cách sống, quan điểm của giáo viên và cách nhìn nhận sự vật, sự việc chưa chắc đã hoàn toàn đúng đắn.
2. Không khiển trách, thử khen ngợi một cách phù hợp. Nếu chúng ta cứ bám lấy lỗi sai của con không tha chỉ khiến con hình thành thói xấu mà thôi. “Để trẻ lớn lên trong những lời khen ngợi” nhưng điều này không có nghĩa chuyện gì cũng cần khen. Quan trọng là cách khen phải phù hợp và khi khen thì không được nói dối. Rõ ràng là chữ viết không đẹp nhưng lại nói với trẻ là “con viết đẹp quá” như thế trẻ sẽ không đánh giá chính xác được bản thân. Cách khen như vậy không có lợi gì cho trẻ cả, chi bằng cứ cổ vũ động viên cho đến khi trẻ thấy thật sự tiến bộ mới khen ngợi hết lời. Câu khen ngợi thường xuyên nhất mà tôi sử dụng “Con có thể là chính mình, mẹ thực sự rất cảm ơn”.
3. Công việc của trẻ con là mơ mộng, giáo dục chính là dạy trẻ mơ như thế nào. Bố mẹ hãy hi vọng con có những giấc mơ vĩ đại mà cha mẹ không dám mơ. Chính vì các con có ước mơ, người lớn vì muốn ủng hộ chúng sẽ phải cố gắng hơn, như vậy sẽ mang tới nhiều sức sống cho xã hôi. Ngược lại nếu trẻ không chiu mơ nữa, xã hội sẽ trì trệ không tiến lên, tiến trình phát triển của nhân loại cũng sẽ ngừng lại. Hãy nói cho con biết thế giới này có rất nhiều khả năng, cho con những công cụ và tri thức cần thiết để thực hiện giấc mơ, giúp con có dũng khí để tiến lên phía trước, dạy dù khó khăn cũng phải đứng lên lạm lại, có đạt được mục tiêu cũng phải khiêm tốn, khoe khoang.
4. Đừng so sánh con với người khác. Mục tiêu đầu tiên của giáo dục là tự khẳng định mình bởi vì nội tâm tự công nhân được bản thân chính là cơ sở để hình thành nhân cách. Ngay cả bản thân mình cũng không thích thì không thể nào thích người khác được. Không so sánh với người khác thực ra chính là công nhận dáng vẻ chân thực nhất của trẻ. Bất kể trẻ có học tập tốt hay không, khả năng vận động mạnh hay không đều không có vấn đề gì. Không phải con làm được là con ngoan mà có cố gắng chính là con ngoan. Đối với trẻ mà nói, phần thưởng tốt nhất chính là sự yêu thương quan tâm từ những người xung quanh.
5. Những đứa trẻ có trái tim rộng mở sẽ biết nghĩ thay cho người khác, coi trọng bản thân. Những đứa trẻ không có trái tim rộng mở sẽ có lòng đố kị, kì thị người khác. Muốn dạy dỗ trẻ trở thành người biết nghĩ cho người khác, yêu thương người khác, nội tâm cần phong phú và rộng mở, chắc chắn không thể thiếu được giáo dục lòng tự tôn cho trẻ.
6. Đừng lãng phí khả năng tiềm tàng của trẻ. Bất kỳ đứa trẻ nào sinh ra đều có sở trường của mình. Vậy tại sao có một số người có thể phát triển được tài năng của mình, có một số người cả đời chẳng có lấy một cơ hội phát triển. Sự khác biệt trong đó chính là ở chỗ có khả năng tự khẳng định mình hay không. Đứa trẻ có thể tự khẳng định mình sẽ ngây thơ thể hiện sở trường của mình. Như vậy người xung quanh dễ dàng phát hiện ra tài năng cua chúng và sẽ có cơ hội phát triển tiềm năng. Mặt khác một đứa trẻ mất đi sự tự tin sẽ không muốn thể hiện sở trường của mình ra ngoài bởi chúng lo lắng “Nếu mình nói ra câu này ra liệu có bị cười chê hay không?” và dần dần sẽ quên mất ưu điểm của mình. Hãy nói với trẻ “Nói ra suy nghĩ của con xem nào” để trẻ tích cực, tự do thể hiện bản thân, thể hiện ưu điểm của mình ra.
7. Dạy trẻ cảm nhận được hành vi của mình giúp đỡ được người khác thì có thể phục hồi khả năng tự khẳng định mình. Phần lớn trẻ nhỏ có được sự tự tin thông qua tình yêu thương nhận được từ cha mẹ. Nếu những đứa trẻ không có năng lực tự khẳng định mình kém, không tự tin, hãy để chún tạm quên đi bản thân, tìm những việc khiến chúng “quên mình”, Ví dụ nhặt rác xung quanh nhà, chủ động nói chuyện với những đứa trẻ bị bắt ntj ở trường, giúp người già đi lại khó khăn xách đồ,…những việc nhỏ hơn nữa cũng không sao, khuyên lũ trẻ hành động vì người khác. Cứ như vậy giúp trẻ khôi phục được năng lực tự khẳng định mình. Lấy lại sự tự tin, trưởng thành của trẻ sẽ hướng về một tương lai tươi sáng.
8. Giúp trẻ có trái tim biết ơn, nếu không có trái tim biết ơn “nhờ phước của bạn” bất kể có bao nhiêu tiền vẫn là người nghèo. Bất kể có người bao nhiêu ngươi vây quanh vẫn là người cô đơn.
9. Tình yêu, tình bạn, sự ấm áp và hồi ức mà tiền bạc không mua được có thể làm phong phú cuộc đời của bạn. Nhắc tới giáo dục tiền bạc cho con cái thường là nói cho trẻ biết tầm quan trọng của tiền bạc. Ví dụ dạy chúng dự trù xong hẵng mua đồ, đưa thẳng tiền tiêu vặt cho chúng để chúng suy nghĩ xem sử dụng như thế nào. Còn tôi thì không dạy con dùng tiền để mua sắm mà bắt đầu dạy từ những thứ tiền không mua được. Tiền mặc dù rất quan trọng nhưng quá dựa dẫm vào tiền bạc sẽ bị tiền bạc khống chế. Nhiều người đều vì tiền mà mất đi thứ quan trọng nhất của cuộc đời. Do dậy đầu tiên tôi dạy hai đạo lý như thế này “cho dù không có tiền, vẫn còn rất nhiều niềm vui khác”, “còn có nhiều thứ khác quan trọng hơn tiền”.
10. Có dũng khí để “khác biệt”: khác biệt với mọi người thực ra là một quà trời ban. Xã hội cần những nhân tài có thể tự do thể hiện mình. Trong xã hội Nhật Bản có một trào lưu thế này, cho rằng trình độ bình quân là thoả đáng nhất”. Quá nổi bật sẽ thu hút ánh mắt người khác, nhìn có vẻ rất tự mãn. Có lẽ các bạn nhỏ cũng ý thực được nên đã tự phòng bị mình và cho rằng ngoan ngoãn không nổi bật là tốt nhất. Những tư tưởng cũ kĩ này đã lỗi thời rồi. Thời đại sau này muốn tìm kiếm những tư tưởng khác biệt. Thế giới này luôn kỳ vọng những sự hoàn toàn mới được sản sinh, thứ mà thế giớí này cần là những nhân tài có thể thông qua việc tự do tưởng tượng và biểu đạt để sáng tạo ra trào lưu mới khác biệt. Muốn như vậy thì điều quan trọng là không sợ ánh mắt của người khác. Giải phóng nội tâm của bản thân. Nếu một người không có sự tự tin thì không thể làm được điều này. Tôi không hi vọng con mình trở thành một con người dễ dàng hùa theo người khác để người khác thích mình, bẻ cong ý kiến của bản thân mà thoả hiệp.
11. Không sợ thất bại. Thất bại chắc chắn không phải là việc xấu. Sợ thất bại không dám hành động mới là việc xấu nhất. Cho dù thất bại, cứ coi nó là một bước phải trải qua trước khi bước sang giai đoạn tiếp theo là được. Thất bại không phải là chuyện xấu, sợ thật bại không dám hành động mới là chuyện đáng sợ nhất. Những người hài lòng với hiện tại mà ngừng lại không tiến về phía trước, nếu những người xung quanh đều đang tiến lên, có nghĩa là bản thân mình đang thụt lùi. Thời đại luôn tiến về phía trước, con người cần phải hành động. Nếu chỉ có bạn dừng lại không tiến lên, bạn sẽ mất đi tất cả.
12. Lựa chọn con đường khó đi nhất. Luôn giữ vững tinh thần hướng về phía trước của người thách thực là điều kiện để trở thành nhân tài mang tính toàn cầu. “Lúc hoang mang hãy chọn con đường khó đi nhất” đó là lời dạy của cha tôi để lại. Ví dụ khi vẫn còn bài tập chưa làm xong nhưng muốn xem tivi, vậy cái nào khó hơn. Đương nhiên là bài tập. Nghĩ như vậy sẽ không hoang mang , làm bài tập xong rồi xem ti vi. Ví dụ nữa “mục tiêu là thi đỗ Stanford hay một trường đại học bất kỳ nào đó”, khi các con mơ hồ về chuyện này thì Stanford khó hơn, do vậy đã chọn Stanford làm mục tiêu. Cứ như vậy, chọn con đường khó nhất thì chúng ta buộc phải cố gắng nhiều hơn, nhưng nhìn vào kết quả thì có thể nâng cao bản thân mình. Khi đưa ra lựa chọn quan trọng, hãy luôn chọn con đường khó đi nhất.
13. Biết báo ơn, con người luôn chăm sóc lẫn nhau giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Việc giáo huấn của Nhật Bản “không gây phiền phức cho người khác” đôi khi cũng mang lại một số sai lầm cho trẻ. Trên thực tế con người bắt đầu từ khi sinh ra đã chăm sóc lẫn nhau mà sinh tồn. Con người luôn sống trên cơ sở giúp đỡ lẫn nhau, thấu hiểu và tha thứ cho nhau. Do vậy, hãy dạy trẻ phải luôn báo đáp người xung quanh.
14. Có 15 loại sức mạnh muốn tặng con đó là: Trí lực; khả năng đọc hiểu; khả năng tập trung; khả năng tưởng tượng; khả năng thấu hiểu xuyên quốc gia; khả năng học tập; có sức khoẻ tốt; khả năng phán đoán; khả năng đặt câu hỏi; khả năng lắng nghe và trình bày ý kiến; khả năng cảm nhận quan sát; khả năng cười; khả năng kiềm chế; khả năng tuỳ cơ ứng biện; khả năng nghi vấn.
Nguồn trích: 50 bài học giáo dục từ người mẹ có 3 con trai theo học Stanford – Tác giả: Trần Mỹ Linh, dịch giả: Thuý Trang, NXB Phụ nữ, Công ty văn hoá Pingbooks, 2018
- Đọc vị trẻ qua nét vẽ (P2)
- Đọc vị trẻ qua nét vẽ (P1)
- 50 bài học giáo dục trẻ từ người mẹ có ba con trai theo học Stanford (P2)
- 50 bài học giáo dục từ người mẹ có 3 con trai theo học Stanford (P1)
- Lý thuyết Piaget về các giai đoạn phát triển nhận thức của trẻ
1. Những sự tình cờ hé lộ con người
2. Hành động là nền tảng cho mọi thành công
3. Tất cả trẻ con đều là nghệ sĩ. Vấn đề là làm sao vẫn là nghệ sĩ khi lớn lên
4. Một ý tưởng là điểm khởi đầu. Khi bạn triển khai nó, nó được chuyển hóa bởi suy nghĩ.
5. Chúng ta vẽ khuôn mặt bên ngoài, hay bên trong, hay đằng sau?
6. Nghệ thuật là lời nói dối làm chúng ta nhận ra chân lý.
7. Nghệ thuật không phải là sự áp dụng các khuôn mẫu về cái đẹp, mà do bản năng và suy nghĩ có thể cảm nhận được vượt khỏi những khuôn mẫu. Khi yêu một người phụ nữ, ta không đi đo tỉ lệ chân tay của cô ấy.
8. Nghệ thuật là sự loại bỏ những gì không cần thiết.
9. Nghệ thuật gội rửa tâm hồn khỏi những bụi bặm của đời sống hàng ngày.
10. Nghệ sĩ tồi sao chép, nghệ sĩ thực đánh cắp.
11. Màu sắc, cũng như chi tiết, theo sự thay đổi của cảm xúc
12. Máy tính thực vô dụng, chúng chỉ biết cho câu trả lời.
13. Làm học sinh thật dở hơi. Chỉ những bậc thầy mới đáng kể, những người sáng tạo.
14. Mọi hành động sáng tạo đầu tiên là một hành động hủy diệt.
15. Mọi giá trị tích cực đều trả giá… thiên tài của Einstein dẫn đến Hiroshima
16. Mọi vật đều kì diệu. Thật kì diệu là khi ta tắm trong nước, không bị tan ra như một miếng đường.
17. Mọi thứ bạn tưởng tượng được đều là thật.
18. Cho tôi một cái bảo tàng, tôi sẽ làm đầy ắp nó.
19. Chúa là một nghệ sĩ. Ông ấy tạo ra hươu cao cổ, voi, mèo. Ông ấy không có phong cách cụ thể nào, Ông ấy liên tục thử nghiệm những mới mẻ.
20. Nếu nghĩ là có thể, thì bạn có thể. Nếu không thì bạn không. Đây là một quy luật không thể bàn cãi.
21. Tôi luôn làm cái mà tôi không thể. Để tôi có thể học cách làm nó.
22. Tôi bắt đầu với một ý tưởng để sau đó, trở thành thứ khác.
23. Tôi không tìm kiếm, tôi thấy.
24. Tôi không tin và sự ngẫu nhiên. Chỉ có những sự gặp gỡ trong lịch sử, không có sự tình cờ.
25. Tôi cảm thấy kinh hoàng khi người ta nói về “cái đẹp”. Đẹp là gì? Người ta nên nói về những vấn đề của nghệ thuật thì hơn.
26. Tôi vẽ như tôi nghĩ, không phải như tôi nhìn thấy.
27. Tôi thích sống như một người nghèo, với rất nhiều tiền.
28. Nếu chỉ có một chân lý duy nhất, làm sao có thể vẽ hàng trăm bức tranh trên cùng một đề tài được.
29. Cảm hứng là có thật, nhưng chỉ khi ta làm việc.
Three Musicians – tranh Picasso
30. Sự thông cảm là nguy hiểm nhất.
31. Công việc của bạn trong cuộc đời là điều hấp dẫn nhất.
32. Tốn nhiều thời gian để trở nên trẻ trung.
33. Tôi mất bốn năm để vẽ được như Raphael, nhưng mất cả cuộc đời để vẽ như đứa trẻ.
34. Tình yêu là điều tươi mát nhất của cuộc đời.
35. Đừng bao giờ để sự phân biệt áp đặt cuộc sống của bạn. Sự phân biệt là phải làm những thứ không thích để được niềm vui trong thời gian nghỉ ngơi của mình. Hãy tìm cách để có niềm vui không phân biệt trong công việc cũng như trong thời gian nghỉ ngơi.
36. Một người phải hành động trong tranh như trong cuộc đời vậy, trực tiếp.
37. Trì hoãn đến ngày mai chỉ những việc mà bạn muốn khi chết vẫn còn dang dở.
38. Mọi người nhìn sự vật và hỏi tại sao. Tôi nhìn vào những điều có thể xảy ra và hỏi sao lại không.
39. Hội họa là nghề nghiệp của một người mù. Anh ta không vẽ những gì anh ta nhìn thấy, mà là điều hắn cảm nhận. Là điều hắn tự nói với bản thân về những điều hắn thấy.
40. Hội họa là một cách để viết nhật ký.
41. Điêu khắc là nghệ thuật của những người thông minh.
42. Điêu khắc là lời bình phẩm tốt nhất mà một người họa sĩ nói về hội họa.
43. Một số họa sĩ biến mặt trời thành một đốm vàng, họa sĩ khác biến một đốm vàng thành mặt trời.
44. Sự thành công mang theo mối nguy hiểm. Lặp lại, sao chép chính mình. Sao chép chính mình nguy hiểm hơn cả sao chép người khác. Nó dẫn đến sự khô cứng.
45. Nghệ sĩ là cái máy thu của cảm xúc từ khắp nơi: từ bầu trời, từ mặt đất, từ một mẩu giấy, từ một cái mạng nhện.
46. Kẻ thù của sáng tạo là quan niệm về cái “tốt”
47. Sự hài hòa ẩn giấu hấp dẫn hơn là cái rõ ràng.
48. Càng vững về kỹ thuật, bạn càng không lo lắng về nó. Càng vững về kỹ thuật, càng nên đơn giản về kỹ thuật.
49. Thế giới hôm nay không mang những ý nghĩa gì, sao tôi lại phải vẽ những bức tranh mang “ý nghĩa”?
50. Không có nghệ thuật trừu tượng. Bạn luôn phải khởi đầu với một thứ gì đó. Sau đó bạn có thể lược bỏ mọi dấu vết của hiện thực.
Sưu tầm: Câu chuyện hội họa
Năm tháng vội vã – Cửu Dạ Hồi
#1. Ai cũng có tuổi trẻ và những câu chuyện về tuổi trẻ của riêng mình, trong mỗi câu chuyện ấy đều có những hồi ức đẹp kèm theo cả sự nuổi tiếc mãi in dấu lại nơi đáy trái tim.
#2. Hồi trẻ chúng ta luôn luôn coi nhẹ phần mở đầu, đến khi kết thúc lại đau đơn tê tái. Còn khi đã trưởng thành, chín chắn, chúng ta có thể né tránh sự tổn thương ấu trĩ, những cũng đã để mất đi dũng khí thủa ban đầu.
#3. Yêu đến cuối cùng, ngay cả quá khứ mà cô luôn mang ra để an ủi mình cũng trở nên mỏng manh. Lúc đầu cô tưởng rằng cho dù trải qua bao mối tình, cả hai cũng đều sẽ trân trọng gìn giữ những kỉ niệm đã qua, nhưng thực tế cho thấy, mới lại giẫm đạp lên tình yêu cũ, song song với việc hút hết dưỡng chất của nó, còn nở ra đóa hoa rực rỡ hơn, và quá khứ cũng lụi tàn theo nó, biến thành cái xác khô khốc, thậm chí không còn sót lại tro tàn
#4. Mỗi người đều có thanh xuân, mỗi thanh xuân đềuc ó câu chuyện, mỗi câu chuyện đều có tiếc nuối, nỗi tiếc nuối đều có hồi ức đẹp đẽ vô tận.
#5. Có những người bạn không cách nào quên được, có những tình bạn sẽ không bao giờ gặp lại nữa. Thông thường ký ức càng rõ nét thì càng tàn nhẫn. Chúng ta đã từng tưởng rằng, sau này trưởng thành sẽ được ở bên nhau. Thực ra trưởng thành có nghĩa là chia ly.
#6. Nắng ngoài cửa sổ khá chói mắt, không biết trong sân trường yên tĩnh đang ẩn giấu bao nhiêu tình cảm yêu mến chân thật, giản dị, chỉ tiếc rằng họ không hiểu được rằng hồi đó mọi cái còn quá sớm, năm tháng trôi qua, những tình cảm dù gắn bó đến đâu cũng sẽ trôi mất, yêu đơn phương có thể nâng đỡ mọi ước mơ của tuổi thanh xuân, nhưng lại không thể ngăn chặn hiện thực mong manh khi đã trở thành người lớn.
#7. Mùa hè năm ấy, tôi vô cùng khao khát lên đại học, Mùa hè năm nay tôi chỉ muốn quay về những năm tháng ấy.
#8. Có lẽ con người luôn có một số chuyện gì đó, dù có muốn quên cũng không quên được.
#9. họ đều đã tha thứ cho năm tháng vội vã đó và sau đó sẽ còn rất nhiều năm tháng vội vã nữa. Tôi không thể quyết định thay cho họ điều gì và tôi cũng không thể biết họ sẽ đưa ra quyết định gì.
#10. Ca khúc Năm tháng vội vã (lời Lâm Tịch, nhạc: Lương Kiều Bách, thể hiện: Vương Phi)
Năm tháng vội vã ấy, rốt cuộc chúng ta đã bao lần nói chia tay để rồi quay lại
Đáng tiếc chưa có ai từng yêu mà không trải qua những lúc khờ dại vì yêu
Năm tháng vội vã ấy chúng ta nhất thời trao lời thề khó lòng gánh vác
chỉ biết chờ đợi người khác đến thực hiện mà thôi.
Đừng trách dấu vết nụ hôn ấy chưa đủ thành kén
Ôm suốt mùa đông ngủ cũng chẳng thể biến thành tiên
Đừng trách mối tình này chẳng còn thời gian để tập luyện lại
Là sự khoan dung mà tháng năm ban tặng, thời gian để chúng ta hối tiếc.
Nếu ngày gặp lại không thể đỏ hoe đôi mắt, liệu đôi má em có thể ửng hồng?
Là tháng năm vội vã khắc ghi mãi mãi bên nhau, những lời đẹp đẽ hoang đường đến thế…
Nếu quá khứ còn có điều quyến luyến, vậy đừng vội hóa giải những day dứt ngày xưa
Chẳng nỡ lòng để ta không vướng bận gì
Chúng ta cần nợ nần nhau, nếu không biết lấy gì hoài niệm.
Năm tháng vội vã ấy chúng ta còn hiểu ít chuyện đời, chỉ thích nhìn một khuôn mặt duy nhất
Ngốc nghếch khiến người ta yêu đến thế, gây chuyện cũng thật đáng ghét.
Năm tháng yêu thương vội vã bởi vì chúng ta không hiểu
lời thề thốt bướng bỉnh là tựa đề của bài hát chia ly.
Đừng trách ngày hôm đó thật lạnh, nước mắt cũng đóng thành băng
Gió xuân ấm cũng không thể thổi vào được bức ảnh lạnh lẽo.
Không trách mỗi người chúng ta không thể yêu cho trọn vẹn
Chính là thiện ý mà thời gian cố tình để lại, một nỗi đau không thành.
Nếu ngày gặp lại không thể đỏ hoe đôi mắt, liệu đôi má em có thể ửng hồng?
Là tháng năm vội vã khắc ghi mãi mãi bên nhau những lời đẹp đẽ hoang đường đến thế.
Nếu quá khứ còn có điều quyến luyến, vậy đừng vội hóa giải những day dứt ngày xưa
Chẳng nỡ lòng để ta không vướng bận
Chúng ta cần nợ nần nhau, tơ lòng còn vương?
Biết bao lâu rồi chưa có thời gian quay lại “chỗ trú ẩn tinh thần” này nhỉ. Hôm trước đọc được một cuốn sách của John Mason – Sinh ra là một bản thể, đừng để chết đi là một bản sao cứ như tàu biển đêm nhìn thấy ánh sáng phát ra từ ngọn hải đăng vậy. Đây đúng là cuốn sách không phải đợi mười trang mới tìm thấy một điểm nhấn mà bạn có thể nắm được mười ý trong một trang.
#1. Khi con người được tự do làm việc theo ý mình thì họ thường bắt chước người khác. Số lượng những người không biết tận dụng thế mạnh của mình nhiều hơn những người làm được điều đó. Bạn là một chuyên gia trong lĩnh vực bạn có khả năng nhất.
#2. Những người lãnh đạo giống như loài chim ưng. Chúng không tụ tập đông đúc mà bạn chỉ có thể nhìn thấy mỗi lúc một con. Hãy vượt lên sự tầm thường và trở thành một con chim ưng mạnh mẽ. Chim ưng thường bay một mình, trong khi những con quạ, con sáo thì thường bay cùng nhau.
#3. Hầu hết những người chiến thắng đều là những người có nhiều đam mê và đã từng thất bại. Thất bại lớn nhất trên đời là khi một người để con lửa đam mê trong mình tàn lụi. Khi bạn thêm đam mê và cảm xúc vào những gì bạn tin tưởng, điều đó sẽ trở thành lý tưởng. Niềm tin thông thường có thể chỉ ở trong suy nghĩ, còn lý tưởng mới thực sự là thức khiến bạn bắt tay vào hành động.
#4. Điều tạo ra đam mê và nhiệt huyết trong bạn sẽ gợi mở số phận của bạn. Bạn yêu việc gì thì con người bạn sẽ được biểu lộ qua đó. Thiếu ngọn lửa đam mê thì con người chỉ là một nguồn sức mạnh tiềm ẩn, giống như viên đá lửa đợi được đánh vào sắt thì mới có thể phát sáng.
#5. Bạn đang ở vị trí của mình ngày hôm nay bởi những câu hỏi bạn dành cho bản thân mình. Để đến được với nơi bạn muốn đến, bạn phải hỏi đúng câu hỏi. “Hãy xin sẽ được, hãy tìm, sẽ gặp, hãy gõ cửa, sẽ mở cho” (Kinh thánh). Những câu trả đời quan trọng nhất của cuộc đời được tìm thấy khi hỏi đúng những câu cần hỏi.
#6. Sự sợ hãi muốn bạn chạy trốn khỏi những thứ không hề đuổi theo bạn. Alice Caldweel RIce có nói Việc bạn bật ô lên chẳng có ích gì cho đến khi trời thực sự mưa. Điều sợ hãi của ngày mai chưa ở đây. Tại sao phải sợ hãi ngày mà bạn chưa bao giờ nhìn thấy.
#7. Nhiều người hay lo lắng cho tương lai, họ cảm thấy cần phải chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng cho những điều có thể xảy ra. Sự sợ hãi giữ bạn lại, khiến bạn không thể thoải mái vận động cơ bắp mang tên ‘liều lĩnh”. Khi bạn bị chiếm lĩnh bởi nỗi lo bên trong bạn. Nỗi lo chẳng bao giờ thay đổi bất kỳ điều gì trừ bản thân người lo lắng. Hãy làm đầy niềm tin của bạn và để mặc cho sự hoài nghi nhịn đói cho đến chết.
#8. Khi bạn chấp nhận những gì Chúa tạo ra cho cuộc sống của bạn, bạn sẽ tỏa sáng như một ngôi sao trong bầu trời đêm. Khi bạn lựa chọn sao chép những gì người khác làm, bạn chỉ là bóng tối trong màn đêm dày đặc mà thôi. Bạn có thể đoán trước tương lai của một người dựa trên sự nhận thức của họ về mục đích sống của mình. Gánh nặng lớn nhất của cuộc đời là chẳng có gì đặt lên vai mình cả.
#9. Đừng lãng phí một trong những tài sản quý giá nhất của mình: Thời gian. Mỗi phút trôi qua là một món quà không thể lấy lại được. Chính lúc này là thời điểm thích hợp nhất để làm những gì mà bạn nên làm. Điều mà bạn dốc hết trái tim mình vào đó sẽ quyết dịnh cách mà bạn sử dụng cuộc đời mình.
#10. Theodore Roosevelt đã từng nói: “Dám làm những điều phi thường, đạt được những chiến tích lớn lao dù cho có phải gặp thất bại còn tốt hơn nhiều so với việc phải đứng ngang hàng với những tâm hồn cằn cỗi chẳng biết thế nào là tận hưởng hay chịu đựng bởi họ không chiến thắng mà cũng chẳng thất bại”. Một trong những điều liều lĩnh nhất bạn có thể làm trong đời là quá cẩn thận đến nỗi chẳng bao giờ gặp thất bại hay mắc lỗi. Thất bại thực sự là một cơ hội để bạn bắt đầu lại một cách thông minh hơn.
#11. Con người có trí tưởng tượng thì không bao giờ cô đơn. Con người nên được nhìn nhận như những ngọn nến để thắp sáng thay vì là chiếc bình rỗng để đổ nước vào. Hãy bắt bản thân sáng tạo mỗi ngày. Mọi thứ đều bắt đầu từ giấc mơ ban ngày của ai đó. Những con người hành động trước hết là những người biết mơ mộng. Sự kỳ diệu của trí tưởng tượng nằm ở chỗ: nó có khả năng tự thắp lên ngọn lửa cho chính mình.
Tản văn: Trưởng thành sau ngàn lần tranh đấu
Tác giả: Rando Kim
Trong cuốn tản văn của Rando Kim – Trưởng thành sau ngàn lần tranh đấu có nói rằng người ta bảo tuổi thanh xuân thật nhiều đau đớn nhưng có lẽ so với giai đoạn trưởng thành thì thời kỳ đó vẫn là hạnh phúc. Cuốn sách viết về cho những người đang chao đảo bên ngưỡng cửa trưởng thành đã đúc rút ra một số suy nghĩ mà chắc hẳn chúng ta sẽ thấy mình trong đó.
1. Chỉ có một lý do khiến tôi luôn chao đảo. Đó là vì cuộc đời tôi in đầy những dấu tay người khác.
Hãy vứt bỏ, cho đến khi không còn gì để vứt bỏ, hãy bắt đầu lại cuộc đời từ những thứ thuộc về mình
~ Alan Cohen~ Hãy buông bỏ những gì không thuộc về mình
2. Ngày huy hoàng của cuộc đời bạn không phải là cái ngày được gọi là thành công, mà chính là khi giữa đau khổ và tuyệt vọng, bạn thấy trào dâng cảm giác sẵn sáng đương đầu với cuộc đời.
~ Flaubert~
3. Sợi cương của cuộc đời mà số phận đã trao cho chúng ta có khi không phải là vượt qua, mà là kiên cường chịu đựng. Hãy sống qua từng ngày từng ngày. Để làm được như thế, có một câu thần chú nhất định phải học thuộc. Câu thần chú mà chúng ta phải thực lòng tự an ủi mình mà tâm niệm, tựa như một con chiên ngoan đạo khom mình cầu nguyện. Amor Fati – Hãy yêu lấy số mệnh của bạn.
4. Chúng ta phải quen dần với thực tế rằng, trên những ngả đường quan trọng nhất của cuộc đời lại không hề có đèn tín hiệu giao thông.
~ Hemingway~
Tản văn Rando Kim
5. Bạn là một người quan trọng. Dù đang trong tình cảnh khốn cùng, chưa có gì trong tay, bạn vẫn là người có giá trị.
Không phải con người ta có giá trị nên mới tồn tại, mà vì tồn tại nên mới có giá trị.
~ Rando Kim~
6. Khi viết bút chì, đôi lúc phải dừng lại để gọt bút. Điều này sẽ gây đau đớn một chút, nhưng sau đó, bút chì sẽ sắc hơn. Vậy nên bạn cũng vậy, bạn phải học cách chịu đựng những sự đau đớn và nỗi buồn, bởi những điều này sẽ khiến bạn trở thành một con người tốt đẹp hơn.
~Paulo Coelho – Như dòng sông chảy~
7. Khi khó khăn, hãy nhìn lại ý định ban đầu
Khi thành công, hãy nghĩ đến kết thúc.
~ Thái Căn Đàm~
8. Vậy ra bạn là người rất hay tự dày vò bản thân. Thực ra bạn đang cuồng nhiệt và quá khích trong việc thích ứng với đời sống xã hội hiện tại. Nhưng nỗi đau khổ không quan trọng đến vậy. ĐIều quan trọng là đạt được ý nguyện của mình.
~Simone Weil~
9. Nếu đi làm mà trong lòng luôn ôm sẵn một lá đơn nghỉ việc, thì ai cũng là một Hamlet đang trăn trở giữa giao lộ của sự chọn lựa.
Thứ không yêu thì hãy từ bỏ, thứ không định bỏ thì hãy yêu lấy nó.
10. Mỗi buổi sáng, trước mặt bạn không phải là 24 tiếng để kiếm tiền, mà là 24 tiếng để sống. Đừng thua cuộc trước những cám dỗ muốn được chạy trốn, bởi phải sống cho giây phút hiện tại thật trọn vẹn Thứ bạn đầu tư không phải là tiền, mà chính là bản thân cuộc sống của bạn.
~ Thích Nhất Hạnh~
11. Hãy chạy trốn vào sự cô độc của bạn! Bấy lâu nay, bạn đã sống quá gần những thứ tầm thường, bé mọn và những thứ khốn khổ đáng thương
~ Nietzsche 0 Zarathustra đã nói như thế~
12. Mọi người thường lo lắng không biết mình sẽ gặp ngừoi bạn đời như thế nào, nhưng thực ra, khi yêu, mình là người như thế nào – mới là câu hỏi quan trọng. Bởi nếu ai đó yêu một cách khó coi thì đó là người khó coi. Ai yêu một cách phức tạp thì đó là người đang đầy khúc mắc, rối bời.
~Oh So Hee – Kẻ ngốc trong tình yêu~
13. Đời người là một hợp đồng trọn gói. Niềm vui, nỗi buồn, hạnh phúc, khổ đau… Tất cả chỉ bán chung một gói, không thể mua riêng từng thứ được.
~ Kim Hui Geun – chủ tịch Byucksan Engineering~
14. Phải trống rỗng thì mới có thể lấp đầy, sự khiếm khuyết có thể mang theo hy vọng.
~ Choi Joon Young – Hãy tận hưởng sự khiếm khuyết~
15. Nếu dành thời gian dọn dẹp cho bản thân tôi. Liệu thứ gì sẽ sụp đổ xuống trước tiên. Vì sợ điều đó mà đến tận bây giờ, viên gạch này tôi vẫn chưa thể đặt xuống cho bản thân.
~Lee Byung Ryul – Đền xưa~
Trích Lối sống tối giản của người Nhật – NXB Lao động
Tác giả: Sasaki Fumio
Tôi đã nghe câu chuyện này từ một đồng nghiệp trong công ty. Có một anh chàng rất thân thiện, nhiệt tình, vui tính, hấp dẫn với cị em. Khi anh ta tổ chức tiệc sinh nhật thì có 10o người đến chúc mừng. Vì anh này thích rượu vang nên nghe nói mỗi người đều mang theo một chai rượu vang đến chúc mừng.
Lúc mới nghe câu chuyện này, tôi – một kẻ chẳng có mấy bạn bè , đã rất ghen tị với anh ta. Thường thi khi tổ chức tiệc sinh nhật, những ai quy mến mình sẽ đến chúc mừng mình. Nếu có ngần đấy bạn như anh ta, có lẽ tôi sẽ không cảm thấy cô đơn, những lúc khó khăn vất vả cũng sẽ có nhiều người giúp đỡ.
Tuy nhiên, có lẽ anh chàng đó cứ ba ngày sẽ phải đi dự tiệc một lần. Nếu bạn có 100 người bạn, mỗi người đều tổ chức sinh nhật, và bạn lại yêu quý tất cả mọi người, vậy thì trung bình cứ ba ngày bạn sẽ phải đi một bữa tiệc sinh nhật.
Quan hệ bạn bè tối giản cũng thật tuyệt
Có một câu nói như sau về bạn bè: Con số kỳ diệu cho bạn bè hay đồng nghiệp là ba người. Nếu bạn có ba người bạn thân thiết, hiểu rõ về nhau thì dù mỗi cuối tuần bạn chỉ gặp một người, bạn cũng có một tháng vui vẻ rồi.
Giữ các mối quan hệ bạn bè thân thiết ở mức tối giản như vậy cũng là một điều thật tuyệt. Ngược lại nếu bạn có nhiều bạn bè cũng có nghĩa là bạn có nhiều mối quan hệ nhưng bạn sẽ chẳng thể hết mình với tất cả những người đó được. Và cái cuối cùng bạn nhận được cũng chỉ hời hợt như cái bạn cho đi mà thôi. Mỗi người sống tối giản đều có ít đồ đạc, nhưng họ luôn trân trọng từng thứ một. Chính vì vậy, họ luôn cảm thấy hạnh phúc, mỹ mãn với những gì mình đang có. Ít đồ không có nghĩa là ít mãn nguyện,
Có nhiều bạn sẽ làm bạn cảm thấy hãnh diện, nhưng bạn sẽ không thể hết lòng với tất cả mọi nguwofi. Nếu bạn có những người bạn mà không thể chia sẻ những suy nghĩ của mình, hãy dừng mối quan hệ đó lại. Cũng giống như việc vứt thử đồ đạc đi vậy. Nếu món đồ đó thực sự quan trọng, bạn sẽ lại cần nó và lại có nó. Tương tư như vậy, nếu người đó thực sự quan trọng, bạn chắc chắn sẽ có cách nối lại quan hệ với họ.
Mặc dù nói xã hội này chấp nhận nhiều cách sống khác nhau, nhưng trong đó vẫn tồn tại một cách sống được cho là mô hình hạnh phúc kiểu mẫu. Công việc ổn định, kết hôn, lập gia đình, làm bố mẹ của hai, ba đứa con, sau này là trông cháu. Đấy chính là hạnh phúc kiểu mẫu mà chúng ta “nên” làm theo. Nếu bạn làm hết được điều đó, có nghĩa là bạn có thể hạnh phúc rồi đấy.
Định nghĩa hạnh phúc của tâm lý học tích cực lại hoàn toàn khác với hạnh phúc mà bạn nên theo đuổi trên. Trong số các nhà nghiên cứu theo trường phái này, Sonia Yru Bomi ASCII đã nhận định rằng: Hạnh phúc con người được quyết định 50% bởi di truyền, 10% bởi môi trường và 40% do hành động hàng ngày. 10% môi trường này không chỉ là nơi ở mà con bao gồm các yếu tố: giàu hay nghèo, khỏe mạnh hay đau ốm, chưa kết hôn hay đã kết hôn…
Và khi so sánh với hạnh phúc thông thường mà mọi người vẫn nghĩ, dường như hạn phúc cần được tạo thành 90% từ môi trường và 10% từ di truyền mà thôi. Dù bạn nhiều tiền đến đâu hay nghèo đến mức nào, dù bạn sống trong lâu đài xa hoa hay sống trong căn phòng có diện tích 4,5 chiếu tatami ở những vùng lạnh giá thì tất cả điều đó chỉ chiếm 10% hạnh phúc của bạn. Bởi chúng ta có thể quen với tất cả những điều kiện đó. Trước khi sống trong dinh thự xa hoa, bạn chỉ có thể utwongr tượng ra được một ngày đầu tiên khi bắt đầu sống ở đấy. Còn cảm giác 1 tuần sau, một năm sau khi đã quen với dinh thự này rồi thì bạn không thể nào tưởng tượng nổi. Bởi vậy nên mới nói môi trường chỉ chiếm 10% mà thôi.
Ban không phải là trở nên hạnh phúc mà là cảm nhận hạnh phúc.
~ Trích Lối sống tối giản của người Nhật ~ Sasaki Fumio
Cảm nhận hạnh phúc tại khoảnh khắc hai con yêu tròn tám tháng trọn hương mùa hè
Tản văn: Chống lại buồn tẻ
Tác giả: La Lan
Những câu chuyện đi cùng năm tháng – Nhà XBVH
Mỗi người chúng ta đều có lúc buồn tẻ. Nếu như chúng ta còn được coi là may mắn, có thể sẽ tìm kiếm được một người bạn tri kỷ, để có thể kêu ca phàn nàn với người bạn đó, rồi được bạn đó khuyên giải, mọi phiền muộn sau khi được bộc bạch rồi thì trong lòng sẽ nhẹ nhõm hẳn đi.
Thế nhưng, chúng ta thường phát hiện, khi buồn tẻ, lại không được một ai có thể nghe mình giãi bày tâm sự. Có người quá xa lánh bạn, bạn biết rằng người đó không hiểu bạn cũng như không đồng tình với tâm trạng của bạn, cho nên thôi thì không nói với người bạn đó nữa, một số người có mối quan hệ gắn bó mật thiết với bạn thì bạn không những không thể giãi bày buồn phiền với họ, mà còn cần phải giấu giếm điều phiền muộn trước mặt người đó; có người thường ngày rất tốt, cũng có thể san sẻ buồn phiền với bạn, nhưng vừa lúc gặp phải tâm trạng gần đây của người đó không được tốt; hoặc cũng đôi khi, bạn đang định bộc bạch tâm tư của mình thì bỗng phát hiện người đó chẳng hiểu bạn gì cả.
Bạn xem, con người có phải là buồn tẻ hay không?
Quả là buồn tẻ thật! Không những bạn có cảm giác như vậy, mà đôi khi tôi cũng có cảm giác như vậy. Vậy thì, nên làm như thế nào nhỉ?
Tôi nghĩ, đó chính là thời điểm thử thách ý chí mạnh yếu của chúng ta, là lúc thử thách chúng ta liệu có thể chống chọi lại buồn tẻ hay không. Giả sử chúng ta sợ hãi, hoặc như chúng ta cứ thế mà phiền não, mà không biết cách vùng thoát khỏi phiền não như thế nào, thì đời sống tinh thần của chúng ta sẽ bị thất bại. Vậy thì, chúng ta nên nghĩ đến việc, nên dự trữ một số sức mạnh để chống lại áp lực của buồn tẻ. Sức mạnh này đến từ hai mặt, một là “hoạt động”, có nghĩa là về mặt “động”; một là “sở thích”, có nghĩa là mặt tĩnh.
Hoạt động, bao gồm như đi dạo, leo núi, du lịch, thể thao,…
Trong phạm vi bạn có thể làm được, nếu bạn muốn thì cứ việc thực hiện,
Thông thường chúng ta phát hiện, đi dạo dưới màn mưa hoắc đáp ô tô công cộng đi xa một chuyến, sau khi trở về, những phiền muộn trong lòng tan biến hết.
Bởi vì ngoài hoạt động, cảnh vật trước mắt thường trở nên rộng và thoáng hơn, phạm vi mọi việc trong lòng cũng được rộng mở hơn, cái gọi là “phiền muộn” vốn có của bạn sẽ trở nên mờ nhạt đi, nhỏ bé hơn, không đáng để coi trọng nó nữa.
Còn một sức mạnh để chống lại áp lực của hoàn cảnh đó là “sở thích”. Con người không thể cso một sở thích nào cả. “Sở thích” không nhất thiết phải là chỉ vào một thứ gì đó, mà chỉ hoạt động bình thường thôi cũng đủ giúp đỡ bạn, ví dụ như chơi tem, chụp ảnh, vẽ tranh, viết lách, chơi nhạc cụ,… Chỉ cần một trong những sở thích đó là có thể trở thành bến cảng tránh gió mỗi khi bạn gặp phải phiền muộn. Thông thường thì trong bến cảng như vậy, bạn không những có thể tránh khỏi phiền muộn trước mắt, mà rất có thể bạn vô tình sẽ giành được thành tựu trong sở thích của mình.
Niềm vui thường là nông cạn, còn đau buồn thường là sâu nặng, hầu như mọi thành tựu đều được đâm chồi nảy lộc, ra hoa kết quả từ trong sự đau buồn.
Mọi thành tựu cả nghệ thuật đều là con đẻ của sự đau khổ và buồn tẻ.
Một người đang lúc vui chơi náo nhiệt, thường không nghĩ đến việc làm thơ, vẽ tranh, viết lạch hoặc phổ nhạc. Cho dù có nghĩ đi chăng nữa, cũng không có mấy thời gian khiến họ tĩnh tâm làm những việc đó. Mà chỉ khi nào họ bị sự vui vẻ náo nhiệt ngăn cách, cách biệt với mọi người, khi nào họ cảm thấy buồn tẻ, họ mới có thể tĩnh tâm, tìm kiếm niềm an ủi bằng những công việc mà họ cảm thấy thích thú, tìm con đường để giải toả buồn phiền.
Cho nên người làm nên việc thường không sợ buồn phiền, đôi khi anh ta nên cảm thấy vui khi anh ta có nhiều nỗi phiền muộn, như vậy, anh ta sẽ có cơ hội tìm lại bản thân mình.
Tản văn Nói về gửi gắm
Tác giả: La Lan
Những câu chuyện đi cùng năm tháng
Chúng ta cần phải có một chút tinh thần gửi gắm để cõi lòng có thể thường xuyên giữ được trạng thái bình thản và ung dung.
Cái gọi là gửi gắm, hoàn toàn là thứ thuộc về rất riêng tư ẩn sâu trong cõi lòng của bạn. Gửi gắm không phải nhất định là mục đích tích cực gì, mà chỉ là một khuôn viên rất riêng tư trong tinh thần của bạn, là bến cảng nho nhỏ để tránh mưa gió trong tâm hồn bạn, là thành luỹ để bạn trốn tránh những gì dan díu của thế đời phàm tục, bạn có thể tìm thấy mình trong đó, là vườn hoa bí mật có thể thủ thỉ với tâm hồn mình.
Những ai biết xử lý cuộc sống của mình nhất định phải biết làm thế nào để khoanh ra một khuôn viên nho nhỏ của riêng mình mà không có sự quấy nhiễu gì hết. Trong khuôn viên này, bạn có thể suy nghĩ những điều mà mình muốn suy tư, làm những việc mình thích, tránh những gì mà bạn muốn tránh, lẩn trốn những gì mà bạn muốn lẩn trốn. Khuôn viên bé nhỏ này chính là nơi bạn gửi gắm tâm hồn và là nơi thật sự thuộc về bạn.
Hãy tìm kiếm sự gửi gắm cho tâm hồn mình, đây không phải là sự trốn tránh tiêu cực, mà là nơi nghỉ ngơi dưỡng sức. Đúng như có một vị danh nhân nói rằng: “Con người nghỉ ngơi chính là để làm việc.” Chúng ta cũng như vậy, hãy để cho tâm hồn được nghỉ ngơi một chút, hãy chữa lành vết thương bởi bôn ba phong trần gây nên, sau đó mới lại tiếp tục đi bôn ba.
Cuộc đời chính là những bôn ba nối tiếp với nhau.
Hầu như chúng ta rất khó tìm được một người nào đó, có thể suốt cả ngày chỉ làm những việc mà mình thích thú, sống theo lối sống mà mình muốn sống.
Mỗi người cũng đều phải làm một số việc bị động mà mình không lấy gì làm thích thú, sắm một số vai diễn mà mình không thích, buộc phải sống theo lối sống mà mình không muốn. Cho nên chúng ta phát hiện, một số người đôi khi phải hút thuốc, một số người hễ có thời gian là đọc tiểu thuyết, một số người hễ có thời gian là viết lách văn chương, một số người hễ có thời gian là làm những việc họ muốn làm. Thế nhưng, bởi vì họ buộc phải ứng phó với rất nhiều việc vụn vặt trong đời sống, họ không có thời gian và tự do để làm những việc mà mình thích. Bởi vậy, những sở thích nho nhỏ đó, liền trở thành một chút tinh thân để gửi gắm trong đời sống của họ.
Họ tìm được chính mình trong sự gửi gắm, nếm trải được mùi vị thực sự của cuộc sống, tạm thời quên đi những ưu phiền trong thế giới này.
Tản văn La Lan – nói về gửi gắm
Những gửi gắm tinh thần đôi kh có được một cách rất dễ dàng. Một quyển sách, một đĩa hát, một cây bút, mấy trang giấy viết thư, hoặc tập album chơi tem, hoặc nhiếp ảnh hoặc đi du ngoạn non nước hữu tình, chỉ xem bạn có hứng thú về mặt nào, chỉ xem bạn có đi tìm kiếm một cách thành tâm hay không.
Cuộc sống vội vã thường khiến chúng ta bỏ qua nhiều thứ tốt đẹp đáng để thưởng thức, chỉ khi nào bạn tìm được nơi để mình gửi gắm tâm hồn, bạn mới có thể có được sự rỗi rãi của tâm hồn để thưởng thức những gì đáng yêu của thế giới này, mới có dịp hưởng thụ cuộc đời thuộc về mình thực sự.
Sự buồn tẻ của con người, không phải được xoá bỏ bằng danh dự hay địa vì, hoặc bằng hạnh phúc. Thực ra chúng ta thường cảm thấy buồn tẻ từ trong tâm hồn, đó là sự buồn tẻ vì không có chỗ nào để bày tỏ niềm vui hay nỗi buon của mình, đó là không có một ai có thể thấy hiểu thật sự nỗi buồn tẻ của niềm vui nỗi buồn trong cõi lòng của chúng ta.
Biện pháp để xoá đi nỗi buồn tẻ đó, chỉ có thể là đi tìm kiếm nơi để gửi gắm tinh thần của mình, giải toả lên những đièu yêu thích của mình, tìm kiếm những công việc có thể khiến mình cảm nhận được sự coi trọng và được cần đến, tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống cao hơn cũng như nội hàm trong đó.
Hãy gửi gắm sự buồn bực của mình dưới ngòi bút nét mực, đây chính là con đường từ tiêu cực đi đến tích cực, từ vô dụng trở thành hữu dụng, rất đáng để làm thử.
Âm nhạc ó thể khiến cho ta cam thấy giai điệu êm du từ trong hưng phấn, được cổ vũ từ trong chán nản, được an ủi từ trong sầu muộn.
Những ai biết thưởng thức âm nhạc có thể tìm được sự gợi ý trong những giai điệu nột nhạc khiến cho tâm tình trở nên phẳng lặng, khiến cõi lòng trở nên rộng mở, có lý tưởng cao xa, và tất nhiên là họ càng biết nên giải toả nỗi buồn như thế nào, và thưởng thức cuộc đời như thế nào.
Một trong những biện pháp khiến cho cuộc sống của mình không đến nỗi buồn đau tẻ nhạt, đó là bồi dưỡng những sở thích chính đáng. Những ai có sở thích chính đáng, thường có rất ít cơ hội để cảm thấy khó mà sắp xếp thời gian, hơn nữa do tinh thần có chỗ để gửi gắm, thì có thể giảm thiếu sự so bì với những việc vụn vặt trong môi trường sống, có thể xoá bỏ cái tính hay bất mãn và hục hặc với bạn bè.
Tản văn: Đọc con người một cách độ lượng
Tác giả: Phùng Ký Tài
Trích cuốn: Những câu chuyện đi cùng năm tháng – Nhà XB Văn học
Một con người chính là một cuốn sách. Đọc một con người, còn khó hơn nhiều so với đọc một cuốn sách bằng chữ viết. Tôi rất chăm chú đọc, đọc suốt nửa đời người rồi mà đến nay vẫn chưa đọc hiểu “Cuốn sách về con người này”.
Có người, sẵn sàng đưa cho bạn chiếc ô vào ngày đẹp trời ánh nắng chan hoà, nhưng đến khi trời mưa thì họ lại lặng lẽ giương ô đi trước rồi.
Khi bạn “đọc” họ, đừng nên có chút oán trách họ. Bởi vì họ không muốn bị nước mưa làm ướt thân mình, hơn nữa chiếc ô ấy họ mượn của người khác họ cũng không muốn gánh vác khó khăn cho người khác, bạn có thể nói gì được họ? Chi bằng bạn tự chuẩn bị chiếc ô của mình thì hơn.
Có người, khi bạn có quyền có thế, họ thường vây quanh lấy bạn, một khi bạn rời khỏi chức vị, hoặc hết quyền thế rồi, thì họ lại tránh bạn thật xa.
Khi bạn “đọc” họ, nhất thiết phải cảm thông cho họ. Bởi vì trước kia họ khen bạn là vì họ có việc gì đó cần đến bạn giúp đỡ, nhưng bây giờ bạn không có khả năng giúp đỡ họ nữa rồi, thì họ không cần phải ca ngợi bạn nữa. Lúc này bạn phải bình tâm lại, trước hết hãy nghĩ xem rằng trước đây phải chăng mình đã quá cả tin người khác?
Có người, khi họ dốc bầu tâm sự với bạn, những lời lẽ của họ như mặt dòng sông ngọt ngào, trong vắt chảy qua, thế nhưng ở dưới dòng sông, lại là dòng chảy ngầm vẩn đục bẩn thỉu.
Khi bạn đọc họ, tuyệt đối đừng nên căm ghét họ. Bởi vì những ai lừa dối người khác bằng chiếc mặt nạ gian trá thì họ cũng rất khó nhọc trước mặt hay sau lưng người khác, nếu không khéo còn sẽ phải chịu đựng sự trừng phạt của kẻ cùng phường dối trá như họ, bạn cần phải cảm thông với kiểu sống của loại người này, chờ đợi sẽ có ngày nhân tính trở về với họ và rồi họ sẽ phải tính.
Có thứ người, khi bạn vất vả gieo hạt giống, họ lại khoanh tay ngồi nhìn, không chịu nhỏ giọt mồ hôi nào cả, nhưng đến khi bạn thu hoạch thì họ lại không cảm thấy ngại ngùng chút nào cả mà đến chia sẻ thành quả của bạn bằng đủ lý do,
Khi bạn đọc họ, đừng nên có chút ác cảm nào, bởi vì có người họ sẵn sàng chung hưởng ngọt bùi trong thu hoạch của bạn, mặc cho họ mang trong lòng tâm lý như thế nào, bạn cũng nên có thái độ hoan nghênh họ. Bạn bỏ ra một chút hy sinh, nhưng lại toại nguyện vọng muốn làm nên sự nghiệp của người khác, dần dần rồi thì ho jcunxg biết được một chút lòng tự trọng và tự tin.
Có người họ chú trọng thu vén bề ngoài, họ ăn vận có vẻ sang trọng, trong đáy lòng lại hết sức trống rỗng, đầy những ngu xuẩn và vô tri, hình thức tu dưỡng như vậy họ họ, thường bất giác thể hiện trong lời ăn tiếng nói, cử chỉ hành động của họ.
Khi đọc loại ngừoi này, bạn tuyệt đối đừng nên miệt thị họ. Bởi vì họ không biết rằng, trang phục họ mặc là do thợ may làm nên, cho rằng chẳng qua là tiền bạc mua về, thế nhưng, kiến thức, nhân phẩm đạo đức và khí cheaats mới là giá trị nhân sinh thật sự của con người. Đối với người ngu xuẩn, bạn nên đối chiếu lại hành động của mình,
“Đọc người khác thực ra cũng là đọc bản thân mình, trong khi đọc cái thật, cái thiện, cái đẹp của mình cũng là lúc đọc cái giả cái thật ở đằng sau cái nghiêm chỉnh, cũng là lúc đọc cái xấu cái ác ở đằng sau vẻ đẹp, cũng là lúc đọc cái gian trá ở đằng sau nụ cười.
Đọc con người, điều quan trọng là đọc hiểu loại người nào.
Đọc con người là để làm một con người thật sự.
Bởi vậy khi đọc con người, phải biết học cách khoan dung, phải biết cách độ lượng có như vậy mới đọc được những thứ có lợi cho mình, mới có thể đọc được cao thượng, mới có thể đọc được niềm vui, mới có thể đọc được hạnh phúc.
Tản văn Trương Tiểu Nhàn
Mặt trời lặn bốn mươi lần
Tuyển tập những tản văn hay Trương Tiểu Nhàn
Căn nhà tôi ở lúc còn nhỏ có thể nhìn thấy mặt trời lặn. Khi hoàng hôn, một vừng nắng đỏ như viền quanh cửa sổ, tôi thường ngồi trước cửa sổ chờ mặt trời đỏ rực lặn xuống đường chân trời. Rời xa ngôi nhà ấy đã nhiều năm rồi, tôi luôn mơ ước sẽ có lại được một ngôi nhà mà ở đó có thể ngắm mặt trời lặn lúc hoàng hôn. Bạn tôi nói: “Nhà nào có thể nhìn mặt trời lặn tức là nhà hướng tây, không tốt cho lắm”.Nhưng những ngôi nhà tôi ở đều hướng tây cả, có lẽ đó là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, tôi có duyên với mặt trời lặn chăng, khi nhìn mặt trời lặn xuống, tôi có cảm giác thế giới này vẫn thật đẹp. Tôi sinh ra vào giữa ban ngày, nên không mơ mộng nhiều với những ánh trăng sáng tỏ vào ban đêm. Người ta thường nói ánh trăng đêm lãng mạn thế nào, buồn thế nào, nhưng tôi lại thấy rằng mặt trời lặn còn buồn hơn nhiều so với những đêm tròn trăng.
Hoàng tử bé sống trên một tiểu hành tinh, mỗi ngày cậu bé chỉ cần nhích ghế của mình sang một chút là có thể lại nhìn thấy mặt trời lặn, có một ngày cậu bé nhìn thấy 44 lần mặt trời lặn. Hoàng tử nói “KHi chỉ có một mình và đang có nhiều nỗi muộn phiền, ta lại đi ngắm mặt trời lặn.”
tản văn trương tiểu nhàn
Chúng ta không phải hoàng tử bé, chúng ta sống trên trái đất, mỗi ngày chúng ta chỉ có thể một lần nhìn ngắm mặt trời lặn mà thôi. Cuộc đời của mỗi người, liệu có thể có bao nhiêu lần được nhìn ngắm mặt trời lặn? Mỗi ngày chỉ có một lần mặt trời lặn thì cũng nên để mỗi chúng ta nhiều nhất chỉ muộn phiền một lần thôi.
Khi hoàng hôn buông xuống, đi trong cánh rừng thưa, bỗng nhiên cảm thấy thật buồn, không biết nên đi đâu về đâu nữa, thế là vội vàng chạy về ngắm mặt trời lặn. Lúc về đến nhà, những tia nắng còn sót lại vừa kịp chiếu lên bàn với vài cuốn sách, hoá ra thời gian cũng có những giây phút thật tàn nhẫn vậy mà tôi chưa hề nhận thấy.
Mặt trời lặn dù sao cũng còn vui hơn những đêm trăng sáng.
